Bijstand

Wethouders van Utrecht, Groningen, Wageningen en Tilburg hebben samen een open brief gestuurd aan staatssecretaris Jetta Kleinsma.  De 4 gemeenten zijn klaar om per 1 januari a.s. te gaan experimenteren met de regels voor de Bijstand en hebben bezwaar tegen het uitstel dat Kleinsma heeft aangekondigd.
De gemeentes willen “willen graag experimenteren binnen de huidige Participatiewet, bijvoorbeeld door minder verplichtingen op te leggen, meer bijverdien mogelijkheden te creëren en meer vertrouwen en regie te geven aan bijstandsgerechtigden.”

Dat levert op Internet meteen vele reacties op van mensen die denken dat bijstandsgerechtigden uitbuiters zijn en dat de beste prikkel blijft bij van alles en nog wat te dreigen de uitkering stop te zetten. Ik vind dat zeer kortzichtig.
Voor mensen met een bijstandsuitkering is het nu totaal onaantrekkelijk om zelfs maar een parttime job te hebben. Vaak levert dat zoveel gedoe op met stilzetten van de uitkering en veel moeite om weer een aanvulling te krijgen, dat mensen het niet aandurven. Degenen die het wel aandurven merken vaak dat ze hogere kosten krijgen.  Al was het maar omdat ze geen tijd meer hebben om op koopjes te jagen en op aanbiedingen te letten. Maar ook het nodig hebben van kleding voor op het werk, vervoerskosten die niet worden vergoed, kosten voor kinderopvang (kleine vergoedingen in het eigen netwerk of moeten voorschieten van professionele opvang) enz. zorgen ervoor dat het beetje geld dat ze mogen houden dat onvoldoende compenseert. Mensen met een bijstandsuitkering hebben doorgaans geen reserves meer. Het eventuele spaargeld dat ze mochten houden voor ze een uitkering kregen, is meestal al gebruikt in tal van noodsituaties.
Bij tijdelijk werk wordt het allemaal nog ingewikkelder en werkt het huidig beleid ontmoedigend.
Ook het grote aantal sollicitaties dat verplicht gedaan moet worden werkt voor menigeen contra productief. Banen krijg je makkelijker door te netwerken dan door standaard sollicitatiebrieven, in sommige werkkringen wordt je zelfs meteen gezien als een loser als je als onbekende met een standaard sollicitatiebrief aankomt.
Via een tijdelijke of parttime klus doe je makkelijker relaties op dan met brieven schrijven

De bijstandsnorm is dusdanig laag dat er mee rond komen een job op zich is en dat ik me niet kan voorstellen dat mensen daar graag mee door gaan als er andere mogelijkheden zijn.
Door meer ruimte te geven aan de bijstandsgerechtigde d.m.v. een groter deel van eenmalige of tijdelijke verdiensten te laten houden en de aanvulling bij parttime werk te versoepelen zal de bijstandsgerechtigde die verhoogde inkomsten graag willen houden. De prikkel om blijvend werk te zoeken wordt daar alleen maar groter van.

En er is een andere belangrijke reden: Bedrijven hebben doorgaans liever iemand die kort geleden nog werk had dan iemand die al geruime tijd uit het arbeidsproces is. Juist daarom is versoepeling van (tijdelijke) bijverdiensten zo belangrijk, zodat er voor de uitkeringsgerechtigde geen belemmeringen zijn om arbeidsritme te behouden en werkervaringen en relaties te blijven opdoen. Vooral in de beroepen die de persoon in kwestie ook echt aanspreken. Want bedrijven hebben ook al lang door dat het verplicht stellen van elke vorm van werk aanpakken geen gemotiveerde medewerkers creëert. Het is niet voor niets dat het aantal banen dat wordt aangeboden via uitkeringsinstanties zo’n beperkt aantal beroepen behelst. Zelfs banen bij callcenters zijn van de lijsten bij uitkeringsinstanties verdwenen. Logisch toch? Je klantencontacten vragen om gemotiveerde medewerkers. Er is bij de organisatie van werk & inkomen kennelijk vergeten dat mensen het beste functioneren en het gezondst blijven als ze kunnen doen wat hun hart hen ingeeft.
En dat is maar zelden langdurig lanterfanteren.